آجر سفالی یکی از فرآورده ها و مصالح ساختمانی محسوب می شود که به صورت خشت پخته شده است. ابعاد آجر سفالی موجود در بازار متفاوت بوده و هر کدام وزن متفاوتی هم دارند. در این مقاله می خواهیم با هم به انواع آجر و قیمت آنها بپردازیم.
پس ابتدا با یک تعریف مختصر از آجر با ما همراه باشید.
آجر (به انگلیسی Brick) یکی از مصالح و فرآورده های ساختمانی هست که به شکل بلوکه هایی از جنس خاک رس و مواد دیگر ساخته می شود. در بنایی هم برای ساختن دیوارها و بخش های سازه ای در حال ساخت، مورد استفاده قرار می گیرد. برای چیدن آجرها برای دیوارچینی و اتصال آجرها به هم از ملات استفاده می شود.
انواع آجر را بهتر است بشناسیم. انواع آجرهایی که امروزه در ایران در زمینه ساختمان سازی استفاده می شود شامل موارد زیر است:
از نظر مقاومت و شکل ظاهری هم آجرها متفاوت از هم هستند و بسته به مورد استفاده شان، با ابعاد گوناگون تهیه می شوند.
آجرها بر اساس نوعی از طبقه بندی به چند دسته تقسیم می شوند:
آجر فشاری به این دلیل به این نام نامگذاری شده که اول، خشت آن را با دست می زدند و کارگران خشت زن با فشار دستی، گوشه های قالب را به وسیله گل مخصوص پر می کردند. از این نوع آجر معمولا در سفت کاری و زیرکاری ساختمان استفاده می شود.
لازم به ذکر است که نام دیگر آجر فشاری، آجر گری است.
آجر سفالی از نظر ساخت، رنگ، شکل و مشخصات فنی در نهایت دقت تهیه و تولید می شوند و بنا بر شکل آنها در قسمت های مختلف ساختمان استفاده می شوند. آجرهای سفالی به خاطر جذب کم آب، برای چسبندگی مناسب باملات، انواع سوراخ دار آنها را به کار می برند.
در ادامه ابعاد متنوعی از آجر سفال را خواهیم گفت.
هنر لعاب کاری و آجر لعابی از قدیم الایام در معماری ایرانی نقش پررنگی داشته است. از مزیت های لعاب افزایش مقاومت در مقابل عوامل فرسایشی و نیز هوازدگی است. بافت صاف و صیقلی آجر لعابی، از نفوذ آب به درون آن ممانعت می کند و بنابراین آجر در مقابل عوامل شیمیایی پایداتر می شود.
اگر انواع آجرچینی در معماری را بررسی کنید، حضور آجر لعابی را پررنگ خواهید دید؛ چون از گذشته در تزئین دیوارهای منازل و مساجد کاربرد داشته اند.
این آجر از جهت ساختاری با آجرهای دیگر تفاوت دارد. مواد اولیه ساخت آجر نسوز، کانی ها و پوکه های معدنی نسوز را شامل می شود. ساختار مولکولی آجرهای نسوز، منظم و البته مقاوم است و در دماهای بالا، متلاشی نمی شود. این نوع آجر، خواص فیزیکی و شیمیایی خود را در درجه حرارت های بالا حفظ کرده و تحمل گرمای بالایی دارد.
پایه مواد تشکیل دهنده آجر ماسه آهکی، از سیلیکات کلسیم است. این نوع آجر از ترکیب آهک با ماسه سیلیسی ساخته شده است و در شرایط فشار و بخار شکل می گیرد.
آجر ماسه آهکی نباید در محیط های اسیدی و یا نمک های قوی قرار بگیرد. در وقت خشک شدن منقبض می شود و به دلیل جذب آب بیشتر نسبت به آجرهای دیگر برای پی سازی و کرسی چینی توصیه نمی شود.
آجر جوش را با خاکی که در حرارت بیش از هزار درجه خمیری نشود می پزند و آن را بیشتر اوقات در کوره نگه می دارند تا دانه های خاک، کمی عرق کرده و به همدیگر بچسبند و آجر یک تکه بشود. اما برای اینکه آجر کم عرق کند، به آن گداز آور می زنند که معمولا اکسید آهن هست. اکسید آهن، رنگ آجر جوشی را سرخ تا سیاه هم می کند.
آجر رسی معمولا مقاومت خوبی در مقابل عوامل خورنده ندارد. خوردگی تدریجی آجری که به کار رفته در پای دیوار، ضخامت موثر آن کم می شود و بنابراین آن را آسیب پذیر می کند. امروزه در ساختن ملات های سیماین، متاسفانه به نسبت اختلاط توجهی نمی شود.
ماسه هایی به کار می برند که مقدار زیادی گرد و غبار رویش نشسته، از آب گل آلود استفاده می شودو یا برای دستیابی به کارپذیری لازم در طول مصرف، به طور مرتب به آن آب اضافه می کنند.
گفتیم که ابعاد آجرهای سفالی را در ادامه خواهیم گفت. در زیر به چند نمونه از آن اشاره می کنیم. اما قبلش خوب است انواع این آجر را بگوییم.
آجرهای سفالی را که بلوک سفالی هم می گویند به دو دسته تقسیم می شوند:
مهم ترین ابعاد آجر سفالی را که همان ابعاد آجر سفال نما باشد، می توان موارد زیر دانست:
آجر سفال تیغه ای که سوراخ دار تولید می شوند، در ابعاد 15 و 10 سانتی متری تولید می شوند. از این آجرها که برای دیوارکشی ساختمان ها بسیار مناسب هستند، باعث سرعت کار می شوند.
در بازار، معمولا آجرهای رسی فشاری را به نام "آجر گری" می شناسند و نوع ماشینی و سوراخ در آن را "آجر سفال" می گویند. ابعاد آن حدود 5*10*20 سانتی متر است که نوع آجر سفال آن سبک تر از آجر گری هست.
هر نوع آجری ابعاد خودش را دارد. آجرهای ماشینی در ابعاد مختلفی تولید می شوند. آجر ماشینی یا سوراخ دار که روی سطح آن 8 یا 10 تا سوراخ به قطر 2 سانتیمتر موجود هست. آجرهای ماسه آهکی، سطوحی صاف دارند و در رنگ های مختلف تهیه می شوند. ابعاد آنها به اندازه ابعاد آجرهای رسی بوده و از جنس ماسه و مقداری آهک است.
عوامل موثر بر قیمت آجر سفال، به ابعاد آن و نیز مواد خام و روش تولید آجر سفالی، تاثیر مستقیمی بر خواص محصول و یعین آجر سفالی دارد. عواملی مانند:
به طور کلی، در تولید آجرها، ابعاد آجر سفالی، را با توجه به استفاده هایی که در قسمت های مختلف ساختمان دارد در نظر می گیرند. حال که در این مقاله با انواع آجر آشنا شده اید می توانید آجر سفالی را با دقت بیشتری خریداری نمایید.